Στό Κοιμητήριο του χωριού μος , αναπαύεται η Εαυαγγελία , πού γέννησε γύρω στο 1910 με 1920 στο πανοχώρι τον Στέφανο , την Μαρία ,την Στελλα , την Κατίνα , την Παγώνα και την Ειρήνη .
Ο Στέφανος πήγε στην Αθήνα από 10 χρονών να δουλέψει , μιά και τον Σήφη , τον πατέρα του , τον πλάκωσε , νέο , ένας βράχος πού έσκαβε από κάτω του για να μαζέψει καλό χώμα γιά τον κήπο του , και τον πήγανε στην χαροκαμένη Ευαγγελία πεθαμένο πανω σε μιά σκάλα.
Ο παρέρας μου Στέφανος παντρεύτηκε τη μάνα μου στην Αθήνα το 1946 , όπου και πέθανε νέος , λόγω κακοποιημένης υγείας ως θύμα πολέμου το 1966 και θεωρήθηκε σκόπιμο , και ίσως σωστό , τότε , από τους εξ αίματος συγγενείς να μή μαθει η χαροκαμένη Ευαγγελία τον θάνατό του .
Η μάνα μου Βικτωρία έστελνε κάθε μήνα γράμμα στην Ευαγγελία μέχρι τον θάνατό της το 1970 ,με τον γραφικό χαρακτήρα του πεθαμένου Στέφανου στέλνοντας μαζί με την αληθινή αγάπη της γιά την Ευαγγελία , αληθινα μεν , του πεθαμένου όμως γιού της Στέφανου , λόγια και λίγα χρήματα , όπως πράγματι έκανε ο Στέφανος , όταν ήταν ζωντανός .
Οταν πέθανε η Ευαγγελία πλήρης ημερών , εγώ, η Κατίνα και η Ειρήνη προκειμένου να συμμετάσχουμε στο κλαμα και στο μοιρολόϊ , ξεκινήσαμε μεν εγκαίρως , αλλά στο Αεροδρόμιο , κρίνοντας απο΄το αποτέλεσμα , ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΧΑΣΟΥΜΕ ΤΟ ΑΕΡΟΠΛΑΝΟ ΤΩΝ 4.00 ΜΜ γιά Ηράκλειο , ώστε να φθάσουμε στα Χανιά στις 9,00 μμ με το επόμενο αεροπλάνο , να θεωρήσουν οι αδελφές , θείες μου σκόμιμο να μας αφήσει το Ταξί μετά από την εισοδο στο καλνερίμι για το Πανωχώρι , ώστε να πάμε πιό γρήγορα αντί απο το καλνερίμι , από το δασάκι με τις ελιές και έτσι , περίπου 11.00 μμ στα μαύρα σκοτάδια της ερημιάς , ανηφορίζοντας τον λόφο ανάμεσα στις ελιές ( στο όρος των ελαιών ) μας πιάνει << Μιά Λιβανέ >> όπως επαναλαμβάνανε οι δύο αδελφές , ώστε πνιγμένοι από την υπερβολική μυρωδιά του Λιβανιού , οπισθοχωρήσαμε γιά λίγο , μονολογώντας , ότι από το σπίτι της Γιαγιάς φθάνει η << Λιβανέ >> σαν παχύ σύνεφο καπνού στον λόφο και μόλις πείραμε δυό καλές φρέσκες ανάσες τα καταφέραμε και περάσαμε μέσα από την << Λιβανέ >> και φθάσαμε στο σπίτι της Γιαγιάς Ευαγγελίας , όπου γινότανε το μοιρολόϊ ΚΑΤΆ ΤΑ ΈΘΙΜΑ .
Κατά την νεκρώσιμη τελετή την άλλη μέρα , στον Ιδιωτικό τάφο της Ευαγγελίας, με συγκινιτική παρουσία όλων των συγχωριανών άνοιξαν το φέρετρο και δεν ήταν μόνο δική μου η εντύπωση ότι το πρόσωπο της Γιαγιάς Ευαγγελίας φεγγοβολούσε λευκό φώς , διότι ακουγότανε κατ επανάληψη από τους παρισταμένους << Θαύμα - - Θαύμα ! Είναι άγια η Ευαγγελία >>
Αργότερα στην κουβέντα στον Καφέ η θεία Κατίνα και η Θεία Ειρήνη , αλλά και εγώ εξιστορώντας με όλες τις λεπτομέρειες το συμβάν της νύχτας με την << Λιβανέ >> στον λόφο , αφ`ενός μας εξήγησαν ταπεινά ότι << Η Λιβανέ >> δεν ηταν δυνατόν να παράγεται από καπνό λιβανιού διότι Λιβάνι κάιγεται Μόνο Μέχρι την Δύση του Ήλιου , και επομένως , είπαν , ότι ήταν και << Η Λιβανέ >> Θαύμα , και ότι η Ψυχή της Μάνας - Γιαγιάς Ευαγγελίας μας παρουσιάσθηκε με την μυρωδιά του Λιβανιού στον ερημικό νυχτερινό μας ερχομό και για να μας καλωσορίσει , αλλά και ( με την πολύ έντονη μυρωδιά του Λιβανιού ) να μας δηλώσει , όπως ο Ιησούς στις << Μωρές Παρθένες >> , ότι δέν έπρεπε ούτε να της λέμε ψέματα και να της κρύβουμε τόσα χρόνια τον θάνατο του Στέφανου , διότι είχε δικαίωμα και υποχρέωση σαν μάνα του να τον κλάψει και να τον ξεπροβοδίσει γιά τον άλλο κόσμο κατά τα έθιμα , και ότι δεν έπρεπε να αργήσουμε , διότι ούτε εμείς ήμασταν εκεί στην ώρα μας γιά να την κλάψουμε και να την ξεπροβοδίσουμε γιά τον άλλο κόσμο .
Το γεγονός αυτό μου δημιούργησε τόσες ενοχές , όσες φαίνεται , πάλι απο το αποτέλεσμα , ώστε πέρασαν 33 ολόκληρα χρόνια γιά να τολμήσω να έλθω στην Κρητη , να προσκυνήσω στον τάφο της (( που μου τον είχε επιδείξει όταν τον έχτιζε το 1968 , λέγοντάς μου ότι τον έχει κανει στεγανό << γιά να μή κρατώ ομπρέλλα και στον άλλο κόσμο >> όπως ακριβώς μου είπε , καθώς και να πάω στο σπίτι της , και να αγγίξω τις ίδιες παλαιές πόρτες , τις σκάλες , την ταράτσα , πού ίσως ακόμα να κρυβότανε κάποιο κύταρό της .
Ο Στέφανος πήγε στην Αθήνα από 10 χρονών να δουλέψει , μιά και τον Σήφη , τον πατέρα του , τον πλάκωσε , νέο , ένας βράχος πού έσκαβε από κάτω του για να μαζέψει καλό χώμα γιά τον κήπο του , και τον πήγανε στην χαροκαμένη Ευαγγελία πεθαμένο πανω σε μιά σκάλα.
Ο παρέρας μου Στέφανος παντρεύτηκε τη μάνα μου στην Αθήνα το 1946 , όπου και πέθανε νέος , λόγω κακοποιημένης υγείας ως θύμα πολέμου το 1966 και θεωρήθηκε σκόπιμο , και ίσως σωστό , τότε , από τους εξ αίματος συγγενείς να μή μαθει η χαροκαμένη Ευαγγελία τον θάνατό του .
Η μάνα μου Βικτωρία έστελνε κάθε μήνα γράμμα στην Ευαγγελία μέχρι τον θάνατό της το 1970 ,με τον γραφικό χαρακτήρα του πεθαμένου Στέφανου στέλνοντας μαζί με την αληθινή αγάπη της γιά την Ευαγγελία , αληθινα μεν , του πεθαμένου όμως γιού της Στέφανου , λόγια και λίγα χρήματα , όπως πράγματι έκανε ο Στέφανος , όταν ήταν ζωντανός .
Οταν πέθανε η Ευαγγελία πλήρης ημερών , εγώ, η Κατίνα και η Ειρήνη προκειμένου να συμμετάσχουμε στο κλαμα και στο μοιρολόϊ , ξεκινήσαμε μεν εγκαίρως , αλλά στο Αεροδρόμιο , κρίνοντας απο΄το αποτέλεσμα , ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΧΑΣΟΥΜΕ ΤΟ ΑΕΡΟΠΛΑΝΟ ΤΩΝ 4.00 ΜΜ γιά Ηράκλειο , ώστε να φθάσουμε στα Χανιά στις 9,00 μμ με το επόμενο αεροπλάνο , να θεωρήσουν οι αδελφές , θείες μου σκόμιμο να μας αφήσει το Ταξί μετά από την εισοδο στο καλνερίμι για το Πανωχώρι , ώστε να πάμε πιό γρήγορα αντί απο το καλνερίμι , από το δασάκι με τις ελιές και έτσι , περίπου 11.00 μμ στα μαύρα σκοτάδια της ερημιάς , ανηφορίζοντας τον λόφο ανάμεσα στις ελιές ( στο όρος των ελαιών ) μας πιάνει << Μιά Λιβανέ >> όπως επαναλαμβάνανε οι δύο αδελφές , ώστε πνιγμένοι από την υπερβολική μυρωδιά του Λιβανιού , οπισθοχωρήσαμε γιά λίγο , μονολογώντας , ότι από το σπίτι της Γιαγιάς φθάνει η << Λιβανέ >> σαν παχύ σύνεφο καπνού στον λόφο και μόλις πείραμε δυό καλές φρέσκες ανάσες τα καταφέραμε και περάσαμε μέσα από την << Λιβανέ >> και φθάσαμε στο σπίτι της Γιαγιάς Ευαγγελίας , όπου γινότανε το μοιρολόϊ ΚΑΤΆ ΤΑ ΈΘΙΜΑ .
Κατά την νεκρώσιμη τελετή την άλλη μέρα , στον Ιδιωτικό τάφο της Ευαγγελίας, με συγκινιτική παρουσία όλων των συγχωριανών άνοιξαν το φέρετρο και δεν ήταν μόνο δική μου η εντύπωση ότι το πρόσωπο της Γιαγιάς Ευαγγελίας φεγγοβολούσε λευκό φώς , διότι ακουγότανε κατ επανάληψη από τους παρισταμένους << Θαύμα - - Θαύμα ! Είναι άγια η Ευαγγελία >>
Αργότερα στην κουβέντα στον Καφέ η θεία Κατίνα και η Θεία Ειρήνη , αλλά και εγώ εξιστορώντας με όλες τις λεπτομέρειες το συμβάν της νύχτας με την << Λιβανέ >> στον λόφο , αφ`ενός μας εξήγησαν ταπεινά ότι << Η Λιβανέ >> δεν ηταν δυνατόν να παράγεται από καπνό λιβανιού διότι Λιβάνι κάιγεται Μόνο Μέχρι την Δύση του Ήλιου , και επομένως , είπαν , ότι ήταν και << Η Λιβανέ >> Θαύμα , και ότι η Ψυχή της Μάνας - Γιαγιάς Ευαγγελίας μας παρουσιάσθηκε με την μυρωδιά του Λιβανιού στον ερημικό νυχτερινό μας ερχομό και για να μας καλωσορίσει , αλλά και ( με την πολύ έντονη μυρωδιά του Λιβανιού ) να μας δηλώσει , όπως ο Ιησούς στις << Μωρές Παρθένες >> , ότι δέν έπρεπε ούτε να της λέμε ψέματα και να της κρύβουμε τόσα χρόνια τον θάνατο του Στέφανου , διότι είχε δικαίωμα και υποχρέωση σαν μάνα του να τον κλάψει και να τον ξεπροβοδίσει γιά τον άλλο κόσμο κατά τα έθιμα , και ότι δεν έπρεπε να αργήσουμε , διότι ούτε εμείς ήμασταν εκεί στην ώρα μας γιά να την κλάψουμε και να την ξεπροβοδίσουμε γιά τον άλλο κόσμο .
Το γεγονός αυτό μου δημιούργησε τόσες ενοχές , όσες φαίνεται , πάλι απο το αποτέλεσμα , ώστε πέρασαν 33 ολόκληρα χρόνια γιά να τολμήσω να έλθω στην Κρητη , να προσκυνήσω στον τάφο της (( που μου τον είχε επιδείξει όταν τον έχτιζε το 1968 , λέγοντάς μου ότι τον έχει κανει στεγανό << γιά να μή κρατώ ομπρέλλα και στον άλλο κόσμο >> όπως ακριβώς μου είπε , καθώς και να πάω στο σπίτι της , και να αγγίξω τις ίδιες παλαιές πόρτες , τις σκάλες , την ταράτσα , πού ίσως ακόμα να κρυβότανε κάποιο κύταρό της .
